Szanowny Użytkowniku, szanujemy Twoją prywatność.

Strona internetowa w domenie adresowej enterna.pl administrowana przez Enterna Medica Sp. z o.o. Enterna Centrum Telemonitoringu i Telemedycyny   wykorzystuje pliki cookie. Pliki cookie są umieszczane na urządzeniu, którego używają Państwo do przeglądania strony. Możemy przechowywać na urządzeniu informacje, takie jak pliki cookie, i uzyskać do nich dostęp, a także przetwarzać dane osobowe, takie jak niepowtarzalne identyfikatory i standardowe informacje wysyłane przez urządzenie. Domyślnie włączone są jedynie pliki, które umożliwiają poprawne działanie strony. Włączenie pozostałych plików pozostawiamy Państwa decyzji. Możecie Państwo zaakceptować wszystkie pliki lub odmówić ich używania (z wyjątkiem niezbędnych jeżeli takie będą). Wykorzystując „Indywidualne ustawienia plików cookie” – „akceptuję tylko wybrane”, możliwe jest dokonanie własnego ich ustawienia. Pamiętaj, że niektóre rodzaje przetwarzania danych osobowych mogą nie wymagać Twojej zgody, ale masz prawo sprzeciwić się takiemu przetwarzaniu. Twoje preferencje będą mieć zastosowanie tylko do tej witryny. Preferencje możesz zmienić w dowolnym momencie, powracając na tę witrynę. Szczegółowe informacje na temat zasad przetwarzania Państwa danych osobowych oraz działania cookies znajdują się w „Polityce prywatności.  Polityce cookies.”

 

Polityka cookies
Test obciążenia glukozą (test OGTT)

Test obciążenia glukozą (test OGTT)

Diabetologia
27.09.2022

Cukrzyca należy do grupy chorób cywilizacyjnych XXI wieku. W ostatnich latach obserwuje się znaczny wzrost zachorowań na cukrzycę, co bezpośrednio łączy się z rozwojem cywilizacji, siedzącym trybem życia, codziennym spożywaniem wysoko przetworzonej żywności oraz produktów, o dużej zawartości cukru (napoje słodzone, wysokokaloryczne przekąski, słodycze).

Istnieją łatwo dostępne i tanie badania laboratoryjne, które odgrywają niezwykle ważną rolę w profilaktyce oraz wczesnym wykrywaniu czynników ryzyka zachorowania na cukrzycę. Jednym z badań, pozwalającym wykryć cukrzycę jest doustny test tolerancji glukozy OGTT (ang. Oral Glucose Tolerance Test).

1. Kiedy należy wykonać OGTT?

Doustny test tolerancji glukozy (OGTT) jest powszechną i łatwo dostępną metodą diagnostyczną stosowaną w celu wykrycia stanów przed cukrzycowych oraz cukrzycy, w tym cukrzycy ciążowej, a także innych zaburzeń gospodarki węglowodanowej.

Objawy, które mogą występować w przypadku zaburzeń gospodarki węglowodanowej to:

  • przewlekłe zmęczenie,
  • senność,
  • wzmożone pragnienie,
  • zwiększenie ilości oddawanego moczu,
  • suchość w ustach,
  • suchość skóry i błon śluzowych, zmniejszenie elastyczności skóry,
  • trudno gojące się rany,
  • nawracające zakażenia, szczególnie układu moczowego,
  • niezamierzona utrata masy ciała.

2. OGTT u kobiet w ciąży

Wszystkie kobiety ciężarne powinny być diagnozowane jak najwcześniej w kierunku zaburzeń gospodarki węglowodanowej. U ciężarnych z grupy podwyższonego ryzyka wystąpienia cukrzycy ciążowej należy już na początku ciąży wykonać OGTT.

Do czynników ryzyka cukrzycy ciążowej nalezą:

  • ciąża po 35 roku życia,
  • w wywiadzie porody dzieci o dużej masie ciała (powyżej 4 kg),
  • urodzenie noworodka z wadą rozwojową,
  • zgony wewnątrzmaciczne w wywiadzie,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • nadwaga lub otyłość (BMI powyżej 25 kg/m2),
  • rodzinny wywiad w kierunku cukrzycy typu 2,
  • rozpoznanie cukrzycy ciążowej w poprzednich ciążach,
  • wielorództwo,
  • zespół policystycznych jajników.

W przypadku, gdy ciężarna nie ma czynników ryzyka cukrzycy ciążowej test OGTT powinien być wykonany między 24. a 28. tygodniem ciąży.

3. Jak przygotować się do OGTT?

Przed planowanym wykonaniem testu OGTT nie powinno się radykalnie zmieniać dotychczas stosowanej diety, szczególnie w ciągu ostatnich 3 dni poprzedzających wykonanie badania, dotyczy to również nawyków związanych z aktywnością fizyczną. Nagłe ograniczenie spożycia ilości węglowodanów w codziennym żywieniu lub zwiększenie aktywności fizycznej tuz przed badaniem może spowodować nierzetelny i niemiarodajny wynik testu OGTT.  Konieczne jest natomiast zrezygnowanie ze spożycia alkoholu.

Częstym wymogiem laboratorium, w którym wykonujemy badanie, jest przyniesienie ze sobą preparatu glukozy. Glukozę możemy kupić w każdej aptece. Dlatego zapytaj o to przed badaniem, w momencie ustalania terminu.

4. Test OGTT

W dniu badania osoba zgłasza się do laboratorium rano, wypoczęta, po przespanej nocy, na czczo (od ostatniego posiłku musi upłynąć 8-14 godzin).

Przebieg badania:

  • Pielęgniarka w pierwszej kolejności pobiera krew żylną od pacjenta i oznacza glukozę na czczo.
  • Następnie w ciągu 5 minut pacjent wypija 250-300 ml wody, w której rozpuszczona jest glukoza. Osoby dorosłe oraz kobiety ciężarne wykonują test z 75 g glukozy, natomiast w przypadku dzieci ilość glukozy jest ustalana na podstawie masy ciała.
  • Dwie godziny pacjent spędza w spoczynku, rezygnując w tym czasie z picia płynów, spożywania posiłków oraz palenia tytoniu.
  • Po tym czasie pobierana jest kolejna próbka krwi żylnej, celem wykonania kolejnego pomiaru.
  • W przypadku kobiet w ciąży pobierana jest także krew żylna po 60 minutach od momentu wypicia roztworu glukozy. Natomiast u niektórych pacjentów test może ulec wydłużeniu do 180 lub nawet 240 minut.

Ważne: po wypiciu roztworu glukozy mogą wystąpić nudności, wymioty, senność lub zawroty głowy. W przypadku wystąpienia tych objawów koniecznie poinformuj o tym personel medyczny.

5. Wynik

Stan przedcukrzycowy charakteryzuje się:

  • nieprawidłową glikemią na czczo (IFG, ang. impaired fasting glucose) – gdy wartość glukozy na czczo waha się w granicach 100–125 mg/dl
  • oraz/lub nieprawidłową tolerancją glukozy (IGT, ang. impaired glucose tolerance) – wówczas stężenie glukozy w 120. minucie testu wynosi 140–199 mg/dl.

Cukrzycę rozpoznaje się, gdy wartość glukozy w 120.minucie testu wynosi 200 mg/dl lub więcej.

Cukrzycę ciążową rozpoznajemy, gdy stężenie glukozy we krwi żylnej wynosi:

  • na czczo ≤ 92 mg/dl,
  • i/lub w 60. minucie po obciążeniu glukozą stężenie glukozy wynosi ≤ 180 mg/dl,
  • i/lub w 120. minucie testu stężenie glukozy wynosi ≤ 153 mg/dl.

6. Sytuacje szczególne:

Niektóre objawy i schorzenia wymagają modyfikacji w wykonaniu testu OGTT, dlatego badanie to wykonuje się tylko na podstawie zlecenia lekarskiego.

Pamiętaj:

  • To prosty test, który pozwala wykryć poważną chorobę.
  • Test OGTT zleca tylko lekarz, nie wykonuj go na własną rękę, bez konsultacji.
  • Przed testem poinformuj lekarza o lekach, które zażywasz na co dzień.
  • Podczas 2-godzinnego testu pozostań w spoczynku i niczego nie jedz. Weź ze sobą kanapkę i zjedz ją dopiero po zakończeniu badania.
  • W przypadku nieprawidłowego wyniku koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

Piśmiennictwo:
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022.

dr hab. n. med.
Andrzej Gawrecki
diabetolog, lekarz chorób wewnętrznych
Oddział Chorób Wewnętrznych i Diabetologii, Szpital Miejski im. Franciszka Raszei
e-Wizyta (wideokonsultacja)
Umów wizytę
prof. dr hab. n. med.
Aleksandra Araszkiewicz
diabetolog, internista
Oddział Chorób Wewnętrznych i Diabetologii, Szpital Miejski im. Franciszka Raszei
e-Wizyta (wideokonsultacja)
Umów wizytę
lek. med.
Magdalena Michalak
diabetolog, lekarz chorób wewnętrznych
Oddział Chorób Wewnętrznych i Diabetologii, Szpital Miejski im. Franciszka Raszei
e-Wizyta (wideokonsultacja)
Umów wizytę
dr n. med.
Dorota Stołtny
diabetolog, lekarz chorób wewnętrznych
Oddział Kliniczny Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Schorzeń Kardiometabolicznych, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
Wizyta stacjonarna
Centrum Medyczne
Ul. Wolności 338b, Zabrze
e-Wizyta (wideokonsultacja)
Umów wizytę
lek. med.
Wanda Lutogniewska
diabetolog, lekarz chorób wewnętrznych
Wojewódzka Poradnia dla chorych na cukrzycę w Zabrzu, ZWPS Katowice
Wizyta stacjonarna
Centrum Medyczne
Ul. Wolności 338b, Zabrze
e-Wizyta (wideokonsultacja)
Umów wizytę

Więcej z kategorii: Diabetologia